معرفی انتشارات سلمان آزاده
Salman Azadeh Publication

«انتشارت سلمان آزاده» در حوزه‌های فلسفه اسلامی، عرفان، مولوی پژوهی، پژوهش در افکار شیخ‌صفی‌الدین اردبیلی، قرآن‌شناسی، هنر اسلامی، تاریخ، روابط بین‌الملل و دیپلماسی، کتاب‌های علمی و تحقیقاتی منتشر می‌کند

از کتب ارزشمند این انتشارات «دانشنامه معاصر قرآن کریم» است. مدیر انتشارات خانم دکتر مهوش‌السادات علوی، مثنوی‌شناس معاصر است

«چاپ و طرح امروز» تحت پوشش انتشارات سلمان آزاده است و در چاپ دیجیتال و افست کتب از تیراژ یک تا ۵۰۰۰ نسخه فعالیت دارد و خدمات آماده‌سازی کتاب نظیر صفحه‌آرایی، طراحی جلد و اخذ مجوز چاپ از ارشاد را نیز ارائه می‌کند

انتشارات سلمان آزاده: ناشر کتب عرفانی، فلسفی، مذهبی، سیاسی

آدرس: تهران. خیابان شریعتی. روبروی پارک شریعتی. پلاک 975. واحد یک / 88392516 / 22846153 / 22869217 / ایمیل: sa22869217@gmail.com
Share on Facebook
instagram

بریده‌ای از کتاب نقد فلسفه مدرن غرب

تاریخ اندیشه فلسفی همانند تاریخ زندگی اجتماعی انسان، تاریخی سرشار از سربلندی و افتخار توأم با ناكامی ها و شكست های فراوان است.

تعریف کلاسیک فلسفه این است که فیلسوف جهانی شود ذهنی همچون جهان عینی.

اما نكته مهمی كه قائلان به این نظر از آن غافل اند این است كه این تعریف مقام "انشاء" است و با مقام "آنچه در تاریخ معرفت رخ داده" متفاوت است.

بدین معنا که مقام پیشینی فلسفه با مقام پسینی تفاوت اساسی دارد و فلسفه باید معرفت فلسفی خود را در ظرف تاریخ نشان داده باشد.

فلسفه در مقام پسینی تلاش های گوناگون و بی شمار اندیشمندان بزرگ در طول تاریخ حیات اندیشه بشری برای فهم اساسی ترین مسائل مربوط به انسان، هستی و معرفت شناسی است، بدون آن كه آراء هیچ یک از مكتب های فلسفی مورد اجماع و توافق همگان واقع شده باشد.

در حالی كه اندیشه های هر فیلسوف از نظر خودش عین حقیقت، قطعی و یقینی است.

به نظر می رسد فلسفه بیشتر در مقام طرح سؤال و دعوت انسان در تأمل اساسی ترین مسائل است؛ تا در مقام و موقف پاسخ گویی و ارئه راه حل قطعی، كامل و بدون چون و چرا.

لذا علاوه بر اطلاع از اندیشه های فیلسوفان بزرگ و توجه به سنت و فرهنگ فلسفی خود و همچنین اقوال جاویدان فلسفه در طول تاریخ باید همچنان به كند و كاو در مسائل فلسفی اشتغال ورزیم.

باید بدون تأمل و تدبر به تقلید خشک و تكرار اقوال پیشینیان كه جایگاه مهمی در حیات اندیشه دارند نپردازیم.

اندیشیدن در پهنه مسائل فلسفی را همچنان باید ادامه دهیم، چرا كه دریافت و فهم مسائل و مشكلات اندیشه ای حتی اگر به یافتن پاسخ قطعی منجر نشود؛ امیدوار كننده و اسباب بیداری فكر و نفوس بشری است.

فلسفه مدرن غرب "Modern Philosophy" كه مؤسس آن را فیلسوف فرانسوی رنه دكارت (1596-1650) می دانند در پی نارسایی های فلسفه قرون وسطی و تغییر و تحول در دو حوزه علم و دین به وجود آمد.

این فلسفه متأثر و متعامل با ابعاد دیگر هندسه معرفت آن دوران است و تغییر و تحولات جدیدی كه در این فلسفه رخ داده نیز هماهنگ، متناظر و در دیالوگ با دیگر اضلاع معرفت عصری بشری است.

بررسی وضعیت سه حوزه فلسفه، دین و علم در دوره قبل از فلسفه جدید برای دریافت و فهم بهتر از فلسفه جدید مفید است.

الف- فلسفه
1- راجر بیكن (1214-1294)

راجربیکن بر اندیشه های اهل تفكر تأثیر بسیار داشت. وی از پیشروان اصلی زمینه ساز فرهنگ و فلسفه جدید است.

علت اصلی ارج نهادن بسیار به بیکن در فلسفه جدید اهمیتی است که او برای نقش "تجربه" در معرفت قائل است.

بیکن به ریاضیات و علوم علاقه ای وافر داشت و ضمن مخالفت با منطق ارسطویی آن را بیهوده می دانست. او چهار علت اساسی برای نادانی بشر ذكر می كرد:

پیروی از مرجع ضعیف و نامناسب، تأثیر عادت، عقیده توده نادان و پنهان داشتن نادانی خود به وسیله نشان دادن دانش و خرد ظاهری.

مخالفت بیکن با منطق ارسطویی و نظریه او پیرامون علل نادانی بشر تأثیر اساسی در شكل گیری افكار دكارت در مخالفت با منطق ارسطویی و حجیت كتاب مقدس و ارسطو داشت.

آن فرمانتل می گوید:

"نظریه تحقیق درباره شناخت روش های علوم دكارت در فلسفه، بر هندسه تحلیلی متكی است كه به سوی نیكلای كونرایی و راجر بیكن می نگرد."

2- دنس اسكوتوس (1265- 1308)

اسکوتوس فیلسوف فرانسیسین اسکاتلندی در بسیاری از مسائل با آراء توماس اكویناس مهم ترین فیلسوف اسکولاستیک مسیحی مخالف بود.

وی یک فیلسوف واقع گرا بود و برخلاف اكویناس كه معتقد به تقدم وجود بر ماهیت بود.

اعتقاد داشت "وجود" عین "ماهیت" است، زیرا هیچ یک از آنها را نمی توان دلیلی برای فردیت اشیاء واقعی به شمار آورد. او معتقد بود اشیاء یک اصل فردیت (هویت) دارند كه قابل تبدیل به هیچ عامل دیگری نیست.

اسکوتوس اصل هویت را با تأكید بر "واقعیت آنچه وجود دارد" تعریف می كند.

او معتقد است آنچه اسباب تشخص و تمایز اشیاء از یكدیگر می شود صورت است نه هیولا، زیرا صورت دربرگیرنده صفات ذاتی اشیاء است.

اسکوتوس بر این باور بود که دین باید هماهنگ و تابع عقل باشد. او عقل را بر ظاهر عبارات تورات و انجیل برتری می داد و حكمت الهی را علم نمی دانست.

معتقد بود برای بسیاری از مسائل در حوزه الهیات نمی توان برهان ارائه کرد و تنها می توان به آنها ایمان داشت. محمدعلی فروغی اسکوتوس را از فیلسوفان پیشرو دكارت می داند.

3- آراء ویلیام اوكامی (1288-1348)

به باور برتراند راسل، ویلیام اوکامی فیلسوف فرانسیسین انگلیسی مهم ترین فیلسوف فلسفه مدرسی پس از توماس اكویناس است.

به اعتقاد بسیاری از مفسران نظریه های اوکامی نقش اساسی در تخریب و اضمحلال فلسفه مدرسی داشته است.

اوکامی با تأكید بر این كه منطق و معرفت بشری بدون توجه و مراجعه به کلام مسیحی قابل بررسی است؛ موجبات تشویق مطالعات و بررسی های علمی مستقل از كلیسا را فراهم آورد.

پیر دوهم "Pierre Duhem" "فلسفه طبیعی" اوکامی را پیشرو نظریه جهانی مكانیک- ریاضی دكارت و نیوتن می داند. دوهم درباره فرضیه حركت اوكامی می گوید:

"تصدیق این كه دوام حركت موضعی احتیاج به هیچ علت محرک اول ندارد، عین قانون عدم حركت است كه به وسیله دكارت به صورت فرمول درآمد و در زمان اوكامی چندان بدیع بود كه قبولش امكان نداشت".

اوکامی الهیات را از فلسفه جدا می دانست و تلاش داشت علم را از کلیسا مستقل کند. مهم‌ترین تأثیر اوکامی در فرهنگ روشنفکری نوین به خاطر اصل ایجاز در توصیف و الگوسازی است که به نام "تیغ اوکامی" معروف است.

معروفیت ویلیام اوكامی بیشتر به خاطر این جمله است: "بیهوده است كاری را كه با كمتر می توان كرد؛ با بیشتر انجام داد".

این قاعده در تاریخ اندیشه غرب به "تیغ اوكامی" مشهور است.

برتراند راسل در این باره می گوید: "من در تحلیل منطقی، این اصل را بسیار مفید یافته ام."

اوکامی در رابطه با موضوع عقل و ایمان معتقد بود تنها ایمان به حقایق کلامی دسترسی دارد، اعمال خداوند با عقل درک نمی شود و به وسیله منطق و عقل بشری قابل کشف نیست.

مجموعه آثار فلسفی اوکامی طی سال های 1968-1988 توسط موسسه فرانسیسن منتشرشد.

انتشارات سلمان آزاده: ناشر کتب عرفانی، فلسفی، مذهبی، سیاسی